1. Ocena ryzyka
Pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia oceny ryzyka związanego z odśnieżaniem dachu, uwzględniając:
- Stan techniczny dachu (nośność, stabilność, dostępność).
- Rodzaj pokrycia dachowego (np. blacha, papa, dachówka).
- Warunki atmosferyczne (wiatr, opady, niska temperatura).
- Ryzyko związane z obecnością przewodów elektrycznych, świetlików, czy innych przeszkód.
2. Szkolenie pracowników (wykonują firmy zewnętrzne specjalizujące się w szkoleniach osób wykonujących pracę na wysokości i mające odpowiedni sprzęt (np.szelki bezpieczeństwa) do szkoleń)
Osoby odśnieżające dachy muszą przejść odpowiednie szkolenie, które obejmuje:
- Zasady bezpiecznej pracy na wysokości.
- Obsługę sprzętu ochronnego i odśnieżającego.
- Rozpoznawanie zagrożeń, takich jak słabe punkty konstrukcji dachu.
3. Sprzęt ochrony osobistej (PPE)
Każdy pracownik musi być wyposażony w:
- Szelki bezpieczeństwa połączone z liną asekuracyjną i punktem kotwiczenia.
- Kask ochronny z paskiem podbródkowym.
- Obuwie antypoślizgowe zapewniające stabilność na powierzchniach pokrytych lodem lub śniegiem.
- Odzież chroniącą przed zimnem, wiatrem i wilgocią.
- Rękawice izolujące termicznie, które zapewniają chwytność.
4. Organizacja pracy
- Punkt kotwiczenia: Każda osoba odśnieżająca dach musi być przymocowana do bezpiecznego punktu kotwiczenia.
- Ograniczenie liczby pracowników na dachu: Na dachu mogą przebywać tylko osoby niezbędne do wykonania zadania.
- Wyznaczenie stref niebezpiecznych: Miejsca, gdzie może spadać śnieg lub lód, muszą być odpowiednio oznakowane i zabezpieczone.
- Praca w zespołach: Prace na dachach powinny być wykonywane w zespołach minimum dwuosobowych dla wzajemnej asekuracji.
- Zakaz pracy w niesprzyjających warunkach: Prace powinny być wstrzymane przy silnym wietrze, intensywnych opadach lub słabej widoczności.
5. Sprzęt do odśnieżania
- Używanie sprzętu mechanicznego, jak łopaty, miotły lub specjalistyczne urządzenia do odśnieżania.
- Zakaz stosowania ciężkiego sprzętu, który mógłby uszkodzić dach.
- Konieczność użycia drabin zgodnych z normami BHP, jeśli dostęp do dachu wymaga ich wykorzystania.
6. Procedury postępowania
- Sprawdzenie dachu: Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić stan dachu, jego nośność i rozmieszczenie obciążeń.
- Zabezpieczenie powierzchni wokół budynku: Obszar wokół budynku musi być odgrodzony, aby uniemożliwić dostęp osobom postronnym.
- Komunikacja: Zespół odśnieżający powinien mieć stałą możliwość komunikacji (np. krótkofalówki).
7. Obowiązki pracodawcy
- Zapewnienie stałego nadzoru nad pracami.
- Udostępnienie planu ewakuacji na wypadek sytuacji kryzysowej.
- Kontrola stanu technicznego sprzętu ochronnego i odśnieżającego.
- Regularne przeglądy stanu konstrukcji dachów.
FAQ – Odśnieżanie Dachów
1. Czy odśnieżanie dachów jest obowiązkowe?
Tak, właściciele i zarządcy budynków są zobowiązani do usuwania nadmiaru śniegu i lodu z dachów zgodnie z przepisami prawa budowlanego. Obowiązek ten wynika z przepisów o bezpieczeństwie użytkowania obiektów budowlanych.
2. Jakie są konsekwencje nieodśnieżania dachu?
Brak odśnieżania może skutkować:
- Uszkodzeniem konstrukcji dachu, a nawet jego zawaleniem.
- Zagrożeniem dla osób i mienia (np. upadek sopli lub lawina śnieżna).
- Karami finansowymi oraz odpowiedzialnością prawną w przypadku wypadku.
3. Jak często należy odśnieżać dach?
Częstotliwość odśnieżania zależy od intensywności opadów śniegu oraz konstrukcji dachu. Zaleca się regularne monitorowanie grubości pokrywy śnieżnej i usuwanie jej, gdy osiąga niebezpieczny poziom.
4. Kto powinien odśnieżać dach?
Odśnieżanie powinno być wykonywane przez osoby przeszkolone i wyposażone w odpowiedni sprzęt, najlepiej przez specjalistyczne firmy. Właściciele budynków wielkopowierzchniowych są zobowiązani do zlecania tej usługi profesjonalistom.
5. Jakie są metody usuwania śniegu z dachu?
Najczęściej stosowane metody to:
- Mechaniczne usuwanie śniegu za pomocą łopat i specjalnych narzędzi.
- Chemiczne środki do rozmrażania śniegu i lodu (rzadziej stosowane).
- Ogrzewanie powierzchni dachu w celu stopienia śniegu (np. kable grzewcze).
6. Czy odśnieżanie dachów jest niebezpieczne?
Tak, praca na wysokości zawsze wiąże się z ryzykiem upadku. Dlatego należy stosować środki ochrony osobistej, takie jak uprzęże i liny zabezpieczające.
7. Jakie są dopuszczalne normy obciążenia śniegiem?
Normy obciążenia dachu zależą od regionu i konstrukcji budynku. Przykładowo, w Polsce minimalne wartości obciążenia śniegiem wynoszą od 70 do 120 kg/m² w zależności od strefy klimatycznej.
8. Czy można używać soli do usuwania śniegu z dachu?
Nie jest to zalecane, ponieważ sól może uszkodzić pokrycie dachowe i rynny, a także prowadzić do korozji elementów metalowych.
9. Co zrobić, jeśli śnieg powoduje uszkodzenia dachu?
W przypadku zauważenia odkształceń konstrukcji, przecieków lub innych problemów, należy niezwłocznie skontaktować się z konstruktorem budowlanym lub dekarzem.